Een boeiend pad doorlopen

Aan de duinrand van Castricum in een rustige woonwijk worden wij hartelijk ontvangen door de 64 jarige tweeling Fennanda en Wilma Eleveld. Fennanda woont hier samen met haar echtgenoot Sjaak en hond Flo en Wilma woont in Deventer samen met haar man Erik en kat Castro. Beiden zijn geboren in Assen en hebben kinderen die inmiddels de deur uit zijn.
​'We hebben een boeiend pad doorlopen om te zijn wie wij nu zijn' zegt Fennanda, nadat wij kennis hebben gemaakt. Hun ontwikkeling, zowel als tweeling en als twee individuen, verliep niet zonder slag of stoot. De eerste 12 jaar waren zij onafscheidelijk en trokken zij als ‘de blauwe en de rode tweeling’ samen op (ze droegen dezelfde kleren maar dan in een andere kleur). Ook gingen zij samen, met hetzelfde HAVO-VWO advies, naar de brugklas van de middelbare school in Assen. Wilma kreeg aan het eind van het jaar een Mavo advies (het onderwijssysteem sloot niet aan bij haar manier van leren) en vertrok naar de dorpsschool in Beilen. Fennanda kreeg een Havo-advies en bleef op school in Assen.
​
Vanaf dat moment, verliep hun ontwikkeling verschillend. Fennanda wilde zich eerder onderscheiden en meer op zichzelf zijn terwijl Wilma nog behoefte had om het wij-gevoel vast te houden. Er volgde een verwarrend los maken van patronen in de puberteit en de vroege adolescentie. 'Een tweeling wordt geacht hetzelfde te zijn maar wij waren heel verschillend. Ook anderen vergelijken je steeds en zoeken de overeenkomsten. Dat was verwarrend’, zegt Wilma.
In die tijd wisten zij nog niets over het fenomeen spiegeltweelingen en omdat ze door de verschillen elkaar soms niet begrepen en het eigen perspectief leidend was, ontstond er onbegrip over en weer. Het werd een pijnlijk proces van los scheuren uit de symbiose.
​​
'Het klinkt misschien vreemd maar ik heb altijd het gevoel gehad dat Wilma de oudste had moeten zijn', zegt Fennanda. 'Wilma lag in de baarmoeder in een stuitligging en ik lag met mijn hoofdje naar beneden. Door die stuitligging van Wilma is er iets raars gebeurd in de baarmoeder en kwam ik als eerste’. ​​Het was paniek bij de ouders omdat zij geen tweeling hadden verwacht. Ze hadden al een kleintje van een jaar en onverwacht twee baby’s erbij en dat betekende voor hun moeder dat zij haar baan als verpleegster moest opzeggen om het huishouden draaiende te houden. Hun vader timmerde een plankje in hun wieg zodat ze ieder een eigen plekje hadden. Wilma kroop ‘s nachts over dat plankje op zoek naar haar wederhelft maar werd dan weer teruggelegd door hun moeder. Zo ging dat in die tijd.

'Zij was altijd de snelste en kon ook eerder lopen. Ik zette haar op een voetstuk. Zij was mijn voorbeeld’, zegt Wilma. Fennanda zorgde voor haar zusje en Wilma vond dat heel comfortabel. Dit rollenpatroon hebben zij in een heftig gesprek op hun twintigste blootgelegd en elkaar daarna een tijd niet gezien. Fennanda wilde meer leren op zichzelf te zijn en minder voor Wilma te zorgen en Wilma ontdekte dat zij op eigen benen moest leren staan. Als wij toen hadden geweten dat wij een spiegeltweeling waren, had dat ons gekalmeerd’, zegt Fennanda.

Hun kenmerken van spiegeling zijn vooral mentaal. Wilma, docent Toegepaste Psychologie aan de Hogeschool Saxion in Deventer, is extraverter, spraakzamer, emotioneler van aard en meer een doener. Fennanda, freelance docent tekenen en schilderen en kunstenaar, is bedachtzamer, rustiger, minder op de voorgrond tredend en meer een denker. De meest opvallende fysieke spiegelingen zijn dat Fennanda rechtshandig is en met haar linkerbeen als eerste naar voren stapt en dat Wilma linkshandig is en met haar rechterbeen als eerste naar voren stapt.

Beiden zijn creatief in denken en doen. Fennanda is beeldend kunstenaar en Wilma ook een dichter. Wilma heeft haar creatieve kant minder aandacht geschonken dan ze wenste. Ze benijdde haar zus al van jong af aan dat die ‘de kunstenaar’ was. Van Wilma werd verwacht dat zij in de voetsporen van haar moeder trad, die van de verpleging. Later is zij opleidingen gaan volgen in de sociale begeleidingskunde en kwam zij in het onderwijs terecht.
​
In 2020/2021 maakten zij samen de publicatie 'De andere kant', een poëtisch en kunstzinnig onderzoek naar de dynamiek en verbinding tussen hen als individu en als spiegeltweeling. In die tijd maakten zij kennis met het fenomeen spiegeltweeling; er vielen allerlei kwartjes. Het samenwerken aan het boekje gaf hen beiden meer inzicht in hun verschillen. Dat leidde tot acceptatie en waardering van henzelf en van elkaars verschillende kwaliteiten en behoeften.
‘Zij is een ander dan ik. Ik mag zijn wie ik ben en zij wie zij is’, zegt Wilma. Ze zien elkaar nu beter en de liefde die er altijd al was, kan gemakkelijker stromen. Dat is een wederzijds proces geweest. Nu ze meer tijd hebben, kunnen ze elkaars talenten benutten en willen zij ook meer samen ondernemen. Dat is ze van harte gegund; wij weten als geen ander hoe fijn dat kan zijn.

---