Aan de duinrand van Castricum in een rustige woonwijk worden wij hartelijk ontvangen door de 64 jarige tweeling Fennanda en Wilma Eleveld. Fennanda woont hier samen met haar echtgenoot Sjaak en hond Flo en Wilma woont in Deventer samen met haar man Erik en kat Castro. Beiden zijn geboren in Assen en hebben kinderen die inmiddels de deur uit zijn.
​'We hebben een boeiend pad doorlopen om te zijn wie wij nu zijn' zegt Fennanda, nadat wij kennis hebben gemaakt. Hun ontwikkeling, zowel als tweeling en als twee individuen, verliep niet zonder slag of stoot. De eerste 12 jaar waren zij onafscheidelijk en trokken zij als ‘de blauwe en de rode tweeling’ samen op (ze droegen dezelfde kleren maar dan in een andere kleur). Ook gingen zij samen, met hetzelfde HAVO-VWO advies, naar de brugklas van de middelbare school in Assen. Wilma kreeg aan het eind van het jaar een Mavo advies (het onderwijssysteem sloot niet aan bij haar manier van leren) en vertrok naar de dorpsschool in Beilen. Fennanda kreeg een Havo-advies en bleef op school in Assen.
​
Vanaf dat moment, verliep hun ontwikkeling verschillend. Fennanda wilde zich eerder onderscheiden en meer op zichzelf zijn terwijl Wilma nog behoefte had om het wij-gevoel vast te houden. Er volgde een verwarrend los maken van patronen in de puberteit en de vroege adolescentie. 'Een tweeling wordt geacht hetzelfde te zijn maar wij waren heel verschillend. Ook anderen vergelijken je steeds en zoeken de overeenkomsten. Dat was verwarrend’, zegt Wilma.
In die tijd wisten zij nog niets over het fenomeen spiegeltweelingen en omdat ze door de verschillen elkaar soms niet begrepen en het eigen perspectief leidend was, ontstond er onbegrip over en weer. Het werd een pijnlijk proces van los scheuren uit de symbiose.
​​
'Het klinkt misschien vreemd maar ik heb altijd het gevoel gehad dat Wilma de oudste had moeten zijn', zegt Fennanda. 'Wilma lag in de baarmoeder in een stuitligging en ik lag met mijn hoofdje naar beneden. Door die stuitligging van Wilma is er iets raars gebeurd in de baarmoeder en kwam ik als eerste’. ​​Het was paniek bij de ouders omdat zij geen tweeling hadden verwacht. Ze hadden al een kleintje van een jaar en onverwacht twee baby’s erbij en dat betekende voor hun moeder dat zij haar baan als verpleegster moest opzeggen om het huishouden draaiende te houden. Hun vader timmerde een plankje in hun wieg zodat ze ieder een eigen plekje hadden. Wilma kroop ‘s nachts over dat plankje op zoek naar haar wederhelft maar werd dan weer teruggelegd door hun moeder. Zo ging dat in die tijd.

'Zij was altijd de snelste en kon ook eerder lopen. Ik zette haar op een voetstuk. Zij was mijn voorbeeld’, zegt Wilma. Fennanda zorgde voor haar zusje en Wilma vond dat heel comfortabel. Dit rollenpatroon hebben zij in een heftig gesprek op hun twintigste blootgelegd en elkaar daarna een tijd niet gezien. Fennanda wilde meer leren op zichzelf te zijn en minder voor Wilma te zorgen en Wilma ontdekte dat zij op eigen benen moest leren staan. Als wij toen hadden geweten dat wij een spiegeltweeling waren, had dat ons gekalmeerd’, zegt Fennanda.

Hun kenmerken van spiegeling zijn vooral mentaal. Wilma, docent Toegepaste Psychologie aan de Hogeschool Saxion in Deventer, is extraverter, spraakzamer, emotioneler van aard en meer een doener. Fennanda, freelance docent tekenen en schilderen en kunstenaar, is bedachtzamer, rustiger, minder op de voorgrond tredend en meer een denker. De meest opvallende fysieke spiegelingen zijn dat Fennanda rechtshandig is en met haar linkerbeen als eerste naar voren stapt en dat Wilma linkshandig is en met haar rechterbeen als eerste naar voren stapt.

Beiden zijn creatief in denken en doen. Fennanda is beeldend kunstenaar en Wilma ook een dichter. Wilma heeft haar creatieve kant minder aandacht geschonken dan ze wenste. Ze benijdde haar zus al van jong af aan dat die ‘de kunstenaar’ was. Van Wilma werd verwacht dat zij in de voetsporen van haar moeder trad, die van de verpleging. Later is zij opleidingen gaan volgen in de sociale begeleidingskunde en kwam zij in het onderwijs terecht.
​
In 2020/2021 maakten zij samen de publicatie 'De andere kant', een poëtisch en kunstzinnig onderzoek naar de dynamiek en verbinding tussen hen als individu en als spiegeltweeling. In die tijd maakten zij kennis met het fenomeen spiegeltweeling; er vielen allerlei kwartjes. Het samenwerken aan het boekje gaf hen beiden meer inzicht in hun verschillen. Dat leidde tot acceptatie en waardering van henzelf en van elkaars verschillende kwaliteiten en behoeften.
‘Zij is een ander dan ik. Ik mag zijn wie ik ben en zij wie zij is’, zegt Wilma. Ze zien elkaar nu beter en de liefde die er altijd al was, kan gemakkelijker stromen. Dat is een wederzijds proces geweest. Nu ze meer tijd hebben, kunnen ze elkaars talenten benutten en willen zij ook meer samen ondernemen. Dat is ze van harte gegund; wij weten als geen ander hoe fijn dat kan zijn.

​Nienke en Romy Kuiper zitten al met een dampende kop cappuccino nieuwsgierig op mij te wachten in Café Engels tegenover station Rotterdam. Het is zaterdag 16 januari en ik kom, al glibberend door de winterse hagelbuien uit het Nieuwe Instituut waar een prachtig vormgegeven modetentoonstelling is. Afspraken met spiegeltweelingen in andere steden, combineer ik meestal met een bezoek aan een museum of stadswandeling.
 
Het valt mij op dat deze meiden nu niet zo erg op elkaar lijken maar als ik even later hun foto’s zie van vroeger, lijken ze wel als twee druppels water op elkaar. Nienke is nu wat zwaarder van bouw en iets langer dan Romy. Zij is degene met wie ik contact heb via de mail. Ze ziet er met haar trui en spijkerbroek, een beetje stoer uit, in vergelijking met haar keurig verzorgde tweelingzus. Romy is iets minder geïnteresseerd in het verschijnsel spiegeltweeling maar ging toch mee.

 De meiden komen uit Tholen en zijn 21 jaar geleden twee maanden te vroeg geboren in Rotterdam. Hun moeder wist niet dat ze in verwachting was van een tweeling. De baby’s lagen de eerste weken ieder apart in een couveuse en groeiden samen op. Ze ontwikkelden een eigen taaltje en hadden een hechte band met elkaar. Voor hun oudere (half)zus was die hechte band minder leuk want zij kwam er niet tussen.  De tweeling droeg dezelfde kleren en deelde samen een kamer tot ze 14 waren. Toen ze ieder een eigen kamer kregen, zochten ze elkaar het eerste jaar nog regelmatig op en kropen bij elkaar in bed. Als de één een prik kreeg, voelde de ander het ook. Op mijn vraag of ze ook jaloers zijn op elkaar, kijken zij mij verbaasd aan. Nee ze voelen geen enkele concurrentie en gunnen elkaar het allerbeste.
​ 
Nienke is rechtshandig en de meest extraverte van de twee. Zij is optimistisch van aard, een beetje impulsief, wil niet alles van tevoren plannen, is wat slordiger en soms ook een beetje chaotisch. Ze houdt van uitdaging en spanning en daarom vindt ze deze afspraak ook zo leuk. Ze loopt stage bij een instelling voor mensen met een verstandelijke beperking en wil de hbo-opleiding Social Work gaan doen. Ze woont bij haar moeder thuis in Tholen.
 
Romy is linkshandig en noemt zichzelf ‘een meisje-meisje’, al vindt zij een enkele keer een balletje trappen ook wel leuk.
Ze ziet eerder beren op de weg, is wat bedachtzamer, denkt goed na voordat ze een besluit neemt, kan goed plannen en is gestructureerd. Vertrouwen en zekerheid zijn haar belangrijkste waarden.
Ze woont samen met haar vriend, ook in Tholen, en is secretaresse bij een bewindvoerderskantoor. Zij heeft het plan om rechten te gaan studeren. Beiden willen in hun werk iets betekenen voor mensen die het minder makkelijk hebben.
 
Romy zegt dat zij zich altijd verantwoordelijk voelt voor Nienke. Als kind was zij populairder en Nienke was altijd heftiger ziek. Nienke kijkt haar zus verbaasd aan bij deze bekentenis en vertelt dat zij bezorgd is om Romy, vooral als zij verdrietig is. Voor mij zijn deze gevoelens herkenbaar; ook Gitta en ik voelen ons bezorgd voor elkaar. Wat ook herkenbaar is, is het gevoel dat Romy en Nienke zich samen sterker voelen. ‘Als zij er is, voel ik mij compleet’, zegt Romy.
 
Na twee koppen koffie en heerlijk gebak breken we op. De meiden gaan shoppen in de outlet van Rotterdam en ik haast mij om de rechtstreekse trein richting Haarlem te pakken. Het was weer een bijzondere en herkenbare ontmoeting van twee leuke aardige meiden. Waarschijnlijk kom ik ze weer tegen op de nog op te richten facebook voor spiegeltweelingen want dat idee wordt door hen enthousiast ontvangen.

​Mariëlle en Angèle zitten met hun benen gekruist, de een over links en de ander over rechts, op de zwarte bank tegenover mij. ​Ze wachten nieuwsgierig af wat ik hen zal vragen. Het heeft enige tijd geduurd voor ik een afspraak met ze had want ze zijn drukbezet. Angèle werkt als verzorgster in een verpleeghuis en heeft onregelmatige diensten en Mariëlle werkt overdag in een mediabedrijf.

Angèle haalt mij aan het begin van de avond met haar blauwe Susuki op van het station Schiedam-Nieuwland. Ik ben haar dankbaar want het regent pijpenstelen. We rijden door naar Vlaardingen om Mariëlle op te halen en even later worden we verwelkomd door drie poezen in de gezellig ingerichte flat van Angèle in een buitenwijk van Schiedam.

De geboorte van deze tweeling was spectaculair. Ze werden in 1961 thuis in Maassluis geboren maar veel te vroeg. Ze moesten halsoverkop naar het ziekenhuis maar hun ouders hadden geen auto.
De tweeling werd in krantenpapier gewikkeld en voor de kolenkachel gelegd, in afwachting van hun oom, die hen vervolgens met vliegende vaart naar het ziekenhuis in Vlaardingen reed. Onderweg werd hij  aangehouden door de politie maar toen duidelijk werd wat de reden was van de te hoge snelheid, ging de politieauto voorrijden met zwaailicht aan.
In het ziekenhuis werd Angèle in een aparte couveuse gelegd omdat ze zo klein was en Mariëlle werd bij een ander kindje in de couveuse gelegd. Pas na twee maanden mocht hun moeder haar tweeling voor het eerst vasthouden.

Inmiddels zijn het twee stevige dames die fysiek nog behoorlijk  op elkaar lijken. Hun aard is wel verschillend maar het is moeilijk te achterhalen of dat te maken heeft met het feit dat ze spiegelbeeldig zijn. Mariëlle heeft op haar 15 de een hersentumor gehad die overigens wel succesvol is geopereerd.
Ze is daarna wat minder geduldig, langzamer en onzekerder geworden. Ook mist ze haar linker gezichtsveld in beide ogen. Angèle is meer tactisch en optimistischer van aard en geeft makkelijker geld uit. Zij is ondernemender en neemt vaker het initiatief. Zij is ook degene die contact met mij heeft gezocht naar aanleiding van een bericht in de Margriet over onze website Spiegeltweeling.
Mariëlle zegt duidelijker waar het op staat, is kritischer en spaarzamer. Ze neemt minder het initiatief maar dat kan ook te maken hebben met de gevolgen van de hersentumor.

Ze trekken regelmatig met elkaar op, waarschijnlijk ook omdat ze beiden geen kinderen hebben. Mariëlle woont samen met haar vriend en Angèle is al jaren weduwe. Ze houden allebei van dieren en hebben dezelfde smaak. Ze dragen vanavond ook beiden een donkere broek met trui en Ecco schoenen. Ze zijn dol op het inkleuren van kleurenboeken. Ze hebben nooit ruzie en vullen elkaar aan. De een begint  met een zin, de ander maakt hem af.

Pas sinds de Nationale Tweelingentest van SBS 6 vorig jaar weten ze dat ze een spiegeltweeling zijn. Ze vonden het altijd wel vreemd dat de een linkshandig en de ander rechtshandig is maar hebben daar verder nooit bij stilgestaan. Ook hun ouders niet. Door het bericht in de Margriet zijn zij nieuwsgieriger daarnaar geworden en wilden er meer over weten.